moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Siła WOT

Bazując na doświadczeniu ukraińskich oddziałów OT chcemy modyfikować szkolenie naszych żołnierzy i ich wyposażenie. Wojna uczy, że musimy inwestować w siły rażenia, szkolenia medyczne i do działań na terenach czasowo utraconych – mówi gen. broni Wiesław Kukuła, dowódca WOT. W najmłodszym RSZ powstaną także bataliony szkolne i Komponent Obrony Pogranicza.

Kilka dni temu, podczas konferencji Akademickiego Centrum Komunikacji Strategicznej w Akademii Sztuki Wojennej, jeden z ukraińskich oficerów OT podziękował żołnierzom z polskich wojsk obrony terytorialnej za pomoc w szkoleniu. Nie wiedziałam, że polscy terytorialsi szkolą swoich ukraińskich odpowiedników.

gen. broni Wiesław Kukuła: Wsparcie ukraińskich WOT realizowane jest w wielu wymiarach. Doświadczenia związane z budową WOT w Polsce odcisnęło swoje piętno na kształcie tej formacji w Ukrainie, która chętnie wykorzystała nasze wnioski. Nasza narodowa doktryna obrony terytorialnej została zaadoptowana przez stronę ukraińską i z powodzeniem stosowana w wojnie obronnej. Niemniej uwarunkowania powstania WOT na Ukrainie są znacznie trudniejsze, formacja jest bardzo młoda, a doświadczenia buduje w walce. Tym bardziej cenne jest dla nas każde doświadczenie, które ukraińscy terytorialsi nam przekazują.

Czego uczą was Ukraińcy? Co szczególnie istotnego okazało się w czasie działań wojennych?

Wszystkie doświadczenia mają wspólny mianownik – wojnę obronną prowadzi całe państwo i każda instytucja na swój sposób jest w nią zaangażowana. Siły zbrojne z jednej strony są zaangażowane w walkę, z drugiej integrują wysiłek całości państwa zdeterminowanego do obrony swojej niepodległości. Wojska obrony terytorialnej są właśnie spoiwem integracji – na dodatek ulokowanym bardzo blisko punktu ciężkości obrony, czyli odporności państwa. Dlatego tak ważne są relacje wojskowo-cywilne i ich treść, skoncentrowana na rozwijaniu odporności społeczności oraz ich kompetencji do walki i przetrwania. Otrzymujemy również bardzo wiele wniosków taktycznych. Wszystkie są niezwykle cenne, analizujemy je i przekładamy na szkolenie naszych żołnierzy i ich wyposażenie.

Czy może Pan podać przykłady?

Na podstawie otrzymanych wniosków, ocen i obserwacji zdefiniowaliśmy trzy obszary, w których wdrożymy zmiany. Dotyczą one przysposobienia wojskowego personelu instytucji kluczowych dla odporności państwa, rozwijania kompetencji w obszarze systemów rażenia, zabezpieczenia medycznego działań oraz działań poszukiwawczo-ratowniczych. Tym samym m.in. program grup K9 musi ulec przyspieszeniu – nasz program zakłada wykorzystanie psów np. do poszukiwań osób w gruzowiskach. Doświadczenia przekazane z Ukrainy są jednoznaczne, walka toczona w aglomeracjach, ataki na miasta wiążą się z potrzebą prowadzenia operacji poszukiwania i wydobywania osób cywilnych i żołnierzy z gruzowisk po atakach rakietowych czy artyleryjskich. Liczą się czas i kompetencje. Sporym wyzwaniem pozostaje zabezpieczenie medyczne walczących wojsk. Ograniczenia wynikające z braku możliwości wykorzystania powietrznej ewakuacji medycznej oraz ograniczenia w ewakuacji kołowej oznaczają nie tylko potrzebę jeszcze silniejszego nasycenia kompetencjami medycznymi najniższych szczebli taktycznych. Chodzi również o umiejętność dostosowania i wykorzystanie potencjału lokalnych placówek służby zdrowia i szpitali położonych w pobliżu rejonu walk. To wymaga zupełnie nowego podejścia w definiowaniu zadań obronnych i kompetencji dla służby zdrowia, w tym zmiany stanu prawnego, np. definiującego zakres czynności medycznych, jakie może przeprowadzać np. wojskowy ratownik medyczny.

Co jeszcze się zmieni?

Rażenie – w najbliższych dniach uruchomimy pilotażowy kurs wysuniętych obserwatorów ognia. Po jego zakończeniu i zweryfikowaniu założeń programowych ruszymy ze szkoleniami dla żołnierzy brygad OT. Dlaczego je organizujemy? By żołnierzy OT – doskonale znających teren, na którym żyją i pracują – nauczyć posługiwania się bronią do precyzyjnego naprowadzania artylerii i innych środków rażenia. Początkowo kursy będą realizowane w Centrum Szkolenia WOT w Toruniu, później Centrum przejmie rolę kształcenia i doskonalenia umiejętności w tym obszarze dla instruktorów i dowódców, a główny ciężar szkolenia będą realizować bataliony szkolne, które sformujemy w brygadach OT. Te bataliony będą również prowadzić szkolenia z zakresu przysposobienia wojskowego instytucji, które są krytyczne dla systemu odporności państwa.

Wspomniał Pan, że doświadczenia ukraińskich żołnierzy wpłyną również na wasze wyposażenie. Co się zatem zmieni w najbliższym czasie w wyposażeniu terytorialsów?

Do jednostek wkrótce trafią granatniki M72 kupione przez Agencję Uzbrojenia. Kolejni żołnierze zostaną objęci szkoleniem z zakresu obsługi PPK Javelin. Na nasze wyposażenie wchodzą również nowe systemy amunicji krążącej Warmate, które po zakończeniu szkolenia operatorów zostaną skierowane do jednostek. Od przyszłego roku szkolenia tych operatorów będą realizowane w Centrum Szkolenia WOT w Toruniu i obejmą żołnierzy z wszystkich brygad.

Zostawmy na chwilę działania wojenne ukraińskiego OT. Kilka miesięcy temu wojska OT w Polsce otrzymały nowe uprawnienia. W myśl Ustawy o obronie ojczyzny, to dowódca WOT odpowiada za zarządzanie kryzysowe w MON. Co to oznacza w praktyce?

Na skutek tej zmiany przeniesiono w Wojsku Polskim odpowiedzialność za kierowanie działaniami przeciwkryzysowymi o charakterze niemilitarnym na dowódcę wojsk obrony terytorialnej. Ta zmiana ma dwa aspekty – skraca łańcuch reakcji – WOT dysponuje siłami zdolnymi do wsparcia działań przeciwkryzysowych w każdym województwie. To oznacza, że żołnierze formacji są zawsze blisko zdarzeń kryzysowych, a dowódcy brygad mogą reagować niezwłocznie. Zyskujemy na czasie i lepszej ocenie sytuacji.

Wcześniej, tzn. przed uchwaleniem Ustawy, kompetencje te miał dowódca operacyjny RSZ?

Tak, dowódca operacyjny oraz szefowie nieistniejących już dziś wojewódzkich sztabów wojskowych. Ale trzeba pamiętać, że szefowie WSzW nie byli dowódcami i opierali się wyłącznie na siłach, które zostały przydzielone im we wcześniej określonych planach. Niestety, katastrofy naturalne lubią się wymykać prognozom i planom. To, że nie dysponowano własnymi siłami zdolnymi do reakcji, miało negatywny wpływ na cały proces. Obecnie, każdy dowódca brygady OT jest wojskowym „doradcą” wojewody. Ma możliwość natychmiastowego aktywowania swoich żołnierzy, których potencjał zna. Widzę same plusy takiego rozwiązania. To czytelny podział kompetencji. Należy podkreślić, że część kompetencji – np. związanych ze wsparciem Straży Granicznej czy ochroną przestrzeni powietrznej wciąż realizuje dowódca operacyjny RSZ, którego w tym zakresie wspieramy.

Nowością w WOT jest także Komponent Obrony Pogranicza. Wicepremier Mariusz Błaszczak przed kilkoma dniami ogłosił powstanie jednostek do wsparcia Straży Granicznej.

Do takich zadań ma być przeznaczonych 10 batalionów. Sześć z nich w strukturach dwóch brygad: 19. Nadbużańskiej i 20. Przemyskiej BOT. Przy czym te brygady zmienią wkrótce nazwę na brygady obrony pogranicza. Będą to wyspecjalizowane pododdziały przygotowane do wsparcia Straży Granicznej w czasie pokoju, natomiast w czasie kryzysu czy zagrożenia wojennego ich zadania będą miały charakter stricte wojskowy – z oczywistych powodów zdolności tych nie ma Straż Graniczna. Zakres działań jest tu szeroki. W dużej mierze przypomina zadania przedwojennego KOP-u (Korpus Ochrony Pogranicza – przyp. red.) i nieprzypadkowo dotyczy ściany wschodniej. Jesteśmy skupieni na granicy z Białorusią i Federacją Rosyjską, ale zadania pododdziałów KOP będą sięgać także do granicy z Ukrainą.

Czy wspomniane bataliony będą budowane od zera? Czy to jednostki już istniejące?

Sześć z tych batalionów już istnieje i działa na terenach województw: podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, lubelskiego i podkarpackiego. Dostosujemy wyłącznie ich strukturę i wyposażenie do nowej misji. Cztery będziemy budować od postaw. Proces formowania KOP-u ma się zakończyć do 2026 roku. W 2027 roku powinniśmy osiągnąć gotowość do działania. W sumie KOP będzie liczyć 7,5 tys. żołnierzy.

Żołnierze OT od wielu miesięcy są zaangażowani w operację „Silne wsparcie” i strzegą polsko-białoruskiego pogranicza. Czy na bazie właśnie tych doświadczeń powstały założenia do stworzenia Komponentu Obrony Pogranicza?

Tak, to prawda. Jako żołnierze musimy przewidywać zagrożenia i przyjmować ich najgorszy, najbardziej niebezpieczny wariant. A ten zakłada, że sytuacja na granicach pozostanie długo zdestabilizowana i musimy mieć dobrze przygotowane wojska, by mogły efektywnie wpierać ochronę tych granic, a w najbardziej niekorzystnym rozwoju wydarzeń przygotować je do obrony i ją realizować.

Czy pododdziały KOP będą miały odmienny program szkolenia i wyposażenie?

Tak. W batalionach i brygadach obrony pogranicza będzie służyło ponad dwukrotnie więcej zawodowych żołnierzy niż w innych pododdziałach OT. Terytorialsi przeznaczeni do tego rodzaju zadań muszą dysponować specjalistycznym wyposażeniem. W doborze wyposażenia będzie obowiązywać nasza sprawdzona strategia – biologia i technologia. Potencjał dronów i ich ograniczenia uzupełnimy zdolnościami K9. Na wybranych terenach powstaną struktury konne zdolne do operowania na terenach niedostępnych dla pojazdów mechanicznych.

Czy poza ścianą wschodnią, struktury WOT będą się także rozwijać?

Dziś zamykamy etap tworzenia nowych struktur, bo naszym głównym wyzwaniem jest obecnie zapewnienie potencjału szkoleniowego dla naszych żołnierzy. Mocno rozbudowujemy Centrum Szkolenia WOT w Toruniu. Ośrodek ten już teraz prowadzi szkolenia np. w zakresie wykorzystania amunicji krążącej czy systemu Javelin. Planujemy powołanie na szczeblu brygad tzw. batalionów szkolnych. Projektujemy prosty podział kompetencji – centra szkolenia skupiają się na szkoleniu kadr instruktorskich i dowódczych. W batalionach szkolnych będzie realizowane lokalne szkolenie żołnierzy i kandydatów na podoficerów. Struktury te mają zapewnić również szkolenie personelu zakwalifikowanego do przysposobienia wojskowego, a na wypadek wojny zwielokrotniać potencjał osobowy formacji realizując szkolenia podstawowe kandydatów na żołnierzy. Powołanie tych batalionów jest również efektem doświadczeń z wojny obronnej Ukrainy.

Wojska OT kończą właśnie pięć lat. Ilu żołnierzy tworzy ten rodzaj sił zbrojnych?

Obecnie jest nas niemal 34,5 tys. Docelowo jednak w WOT będzie służyć 57 tys. żołnierzy.

W swoich szeregach macie terytorialsów z pięcioletnim stażem. Ile czasu może służyć żołnierz OT? Czy ci doświadczeni będą z czasem zwalniać miejsca dla następnych ochotników?

Po trzyletnim szkoleniu podstawowym żołnierze rozpoczynają trzyletni okres szkolenia zaawansowanego. Po sześciu latach żołnierz wejdzie w drugi etap szkolenia zaawansowanego, który – w wielkim uproszczeniu – jest ukierunkowany na kształtowanie podstawowych kompetencji w drugiej specjalności wojskowej. Na to jednak musimy trochę poczekać. Żołnierze WOT przez ponad rok intensywnie angażowali się w walkę z pandemią koronawirusa, a następnie w służbę na granicy wschodniej. A to oznacza, że okres szkolenia w większości pododdziałów się wydłużył.

Rozmawiała: Magdalena Kowalska-Sendek

autor zdjęć: DWOT

dodaj komentarz

komentarze


Olimp w Paryżu
 
Ustawa amunicyjna podpisana przez prezydenta
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
„Feniks” wciąż jest potrzebny
Terytorialsi zobaczą więcej
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Polskie „JAG” już działa
Karta dla rodzin wojskowych
„Szczury Tobruku” atakują
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
SkyGuardian dla wojska
Pożegnanie z Żaganiem
Szkoleniowa pomoc dla walczącej Ukrainy
Ogień Czarnej Pantery
Aplikuj na kurs oficerski
Homar, czyli przełom
Zmiana warty w PKW Liban
Mniej obcy w obcym kraju
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Bój o cyberbezpieczeństwo
Co słychać pod wodą?
Medycyna „pancerna”
Kluczowa rola Polaków
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Grupa WB idzie na rekord
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Olympus in Paris
Determinacja i wola walki to podstawa
Wybiła godzina zemsty
Transformacja wymogiem XXI wieku
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Czworonożny żandarm w Paryżu
Ostre słowa, mocne ciosy
W Toruniu szkolą na międzynarodowym poziomie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wszystkie oczy na Bałtyk
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Zyskać przewagę w powietrzu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO